Enstitüde bize toprakbilimci Tenyo Tenev yardımcı oldu. Merak ettiğimiz birçok konu, sormak istediğimiz pek çok soru vardı. İngilizcesi olmadığından biraz zorlanarak da olsa, müzede görevli başka bir çalışan yardımcı oldu.
Tenyo Tenev’e en iyi tür hangisi diye sorduk. Şu anda en çok üretilen ve verim alınan türün Sevtopolis olduğunu söyledi. Yağ verimi yüksek, kalitesi de standartlara uygun dedi. Ayrıca Yubileyna da iyi dedi. Yağ kalitesi en yüksek olan ise Hemus dur dedi. Ama Hemus’un verimi diğerlerine göre daha düşüktür, burada şimdiye kadar kalite yüksekliğine çok bakılmadı, verim yüksek olmadığından da Hemus genelde çok dikilmiyor dedi. Türlerin fiziksel farklılıklarını sorduk. Nasıl ayırt edeceğiz diye, şuanda enstitüde bulunan Sevtopolis, Hemus ve Yubileynayı gösterdi. Diğer türlerin halihazırda enstitü bahçesinde olmadığını söyledi. Yazımızın son bölümünde bu konuda detaylı açıklama bulacaksınız. Yabancı otla nasıl mücadele ediliyor diye sorduk. Organik tarımda kullanılan çeşitli ilaçları kullandıklarını, ayrıca da çapalama ile ot mücadelesi yaptıklarını söyledi. Dikim, bakım, hasat konularında da soru sormak istedik, ancak pek bilgi verme yanlısı olmadığından maalesef sınırlı kaldı sorularımız. Enstitüde İngilizce hazırlanmış eğitim içerikli yayın varsa alabilir miyiz dedik, ama maalesef olmadığını öğrendik.
Kazanlık’daki bu araştırma enstitüsü, aslına bakılırsa beklentilerimizi pek karşılamadı. Çünkü hem uygulama bahçesi küçük ve bakımsızdı, hem de bilgi paylaşımı noktasında pek istekli değillerdi. Zaten enstitü en etkin zamanını Bulgaristan Sovyetler birliğine bağlı iken yaşamış, sonrasında ciddi sıkıntılar ve maddi kaynak sorunu bu etkinliğini azaltmış. Şimdilerde ülke Avrupa Birliği üyesi olduğundan biraz daha iyiymiş. Ama araştırma faaliyetleri daha çok Bulgaristan Trakya Üniversitesi bünyesinde gerçekleştiriliyormuş. Görüşmemiz esnasında Tenev, Edirne’deki Trakya Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü ile ortak çalışmalar yaptıklarını ve bilhassa enstitü müdürü Doç.Dr. Adnan TÜLEK’den övgüyle bahsetti ve oradan da bilgi alabilirsiniz dedi. Bunu duymak bizi hem rahatlattı hem de sevindirdi. Yine ne varsa bizim insanımızda var.